Herkenbaar?
Heb je weleens tijdens een presentatie gezegd “misschien kennen jullie” of “ik weet niet wie daar bekend mee is” zonder dat direct te checken?
Dat je omdat er niemand echt reageerde, maar verder ging met je verhaal en die vaststelling een beetje in het midden liet.
Je hebt tijdens je presentatie vast wel van enkele deelnemers veel vragen en bijdragen gehad en van de meesten aanmerkelijk minder.
Zo’n verdeling ontstaat vrij spontaan. De één is nu eenmaal wat directer met zijn reacties dan de ander. Toch jammer dat je sommige deelnemers zo weinig hoort.
De spreker maakt de zwijger. En andersom
Tijdens de meeste presentaties of vergaderingen, is er veel ruimte voor aanwezigen om zich te uiten. Maar zelden wordt hier iets over afgesproken.
Dat maakt dat als vanzelf degenen die makkelijk primair reageren meer ruimte nemen – en doorgaans krijgen – dan de wat bedachtzamere aanwezigen. Zeker in grote groepen.
Het is verleidelijk als je voor een groep een presentatie doet, als expert aan het woord te zijn en vooral te ‘zenden.’ Veel aanwezigen vinden dat ook prettig.
Dat maakt dat de standaardopzet voor een presentatie al snel is dat het gehoor een wat passievere rol heeft, luistert en naar de – soms talloze – dia’s kijkt.
Wat vinden de aanwezigen?
Interactie moet niet tijdens een presentatie. Er is niks tegen een mooie lezing, een meeslepend verhaal of een doortimmerd betoog waar aanwezigen met plezier naar luisteren.
Interactie om de interactie is zinloos. Wie heeft er niet handen op gestoken bij vragen aan het begin van een presentatie en gemerkt dat degene voor de groep er niks mee deed en niet op terugkwam?
Er zijn talloze apps en sites die je helpen om deelnemers te laten stemmen. Maar soms heb je geen zin in de potentiële vertraging en afleiding die techniek met zich meebrengt.
Zo is in het onderwijs Kahoot populair als site waar je een quiz kunt maken, waaraan aanwezigen via een app op hun smartphone kunnen meedoen. Leuk als je voor lief neemt dat er een app moet worden opgehaald, een verbinding moet zijn, deelnemers hun smartphone moeten gebruiken, met potentiële afleidingen.
Je kunt ook met enkele eenvoudige hulpmiddelen alle aanwezigen zich uit laten spreken in plaats van enkelen en sneller te weten wat eenieder vindt van wat je voorlegt. Enkele voorbeelden:
- Gebruik de ruimte en maak een ‘ja’- en ‘nee’-vak of trek een lijn door de zaal met bij de start rapportcijfer één en aan het eind rapportcijfer tien. Deelnemers kunnen na een vraag in de zaal op de plek gaan staan die hun antwoord weergeeft. Tijdens een vervolggesprek kunnen deelnemers van mening veranderen, wat zichtbaar in de ruimte wordt door beweging.
- Gebruik een geluidsmeter-app en vraag om applaus na een stelling of antwoord. Mocht de app op de beamer getoond kan worden, (wat met veel tablets kan) dan is de meter live te beïnvloeden.
- Koop bij een hobbyzaak vellen met sticker-rondjes in opvallende kleuren. Op grote flip-overs komen bijvoorbeeld stellingen en met stickers mag iedereen stemmen geven.
- Handopsteken en vingers in de lucht is een klassieker. Bij rapportcijfers met je vingers communiceren is een snelle conclusie of de meeste aanwezigen één of twee handen nodig hebben om het cijfer aan te geven.
- Geef alle deelnemers tennisballen met bijvoorbeeld ‘ja’ en ‘nee’ erop of een
en een 
. Vraag deelnemers na een bepaalde vraag de tennisbal naar voren te gooien die past bij hun antwoord. Eventueel positief naar links en negatief naar rechts voor een snelle peiling.
- Deel laserpennen uit. Projecteer een dia met een vraag, bijvoorbeeld waar iedereen vandaan komt, en een landkaart. Laat iedereen met zijn pen het antwoord aanwijzen. Maak eventueel een foto als iedereen zijn antwoord ‘aanstipt’, zodat je die foto kunt bespreken.
- Geef iedereen een liter water en zet bij stellingen of antwoord-opties emmers. Iedereen mag zijn liter water verdelen over de antwoorden. Een doekje meenemen is wel verstandig.
- Is er een aantal vervolgvragen, bijvoorbeeld om voorkennis te testen, dan kan staan-zitten handig zijn. De presentator stelt ja/nee-vragen. Je blijft staan zolang je positief antwoordt. De laatsten die staan, hebben de meeste voorkennis.
Vul je presentatie-kist met handige hulpmiddelen voor een snelle peiling.
